In het Living Lab Scheveningen wordt er door Gemeente Den Haag al enkele jaren gewerkt aan een slim elektriciteitsnet. Het doel is het toekomstbestendig maken van onze duurzame energievoorziening. In 2022 hebben de Innovatie afdeling van netbeheerder Stedin en het Living Lab Scheveningen de handen in elkaar geslagen en startten een samenwerking om de volgende fase van het project vorm te geven. In dit nieuwsbericht hier meer over.
Living Lab Scheveningen
Het begon allemaal met een bezoek aan Living Lab Scheveningen waarbij een groep van Stedin medewerkers langskwam op het Noordelijk Havenhoofd van Scheveningen. Het moderne middenspanningstation dat door het Living Lab is aangeschaft inspireerde en Stedin zag een heleboel nieuwe ideeën en kansen.
De opgave waar Stedin als netbeheerder voor staat vraagt om innoveren en juist dat is waar in het Living Lab een plek voor is gecreëerd. Stedin kan hier buiten de gebaande paden van het publieke elektriciteitsnet, dat onder strikte eisen en voorwaarden staat, door middel van experimenteren toch nieuwe technologieën en methoden in de praktijk brengen.
Die experimenten hebben een aantal samenhangende doelen. Het gaat om het uitvinden hoe en in welke mate een slim lokaal elektriciteitsnet het publieke net kan ontlasten. Dit door op een slimme manier de lokale energievraag en het energieaanbod met elkaar te matchen en de capaciteit in het elektriciteitsnet optimaal te benutten. Hierdoor kan filevorming op het elektriciteitsnet worden voorkomen. Dit gebeurt door het net slim regelbaar te maken met digitale toepassingen, waarbij controleerbare en flexibele assets in harmonie met elkaar gaan opereren op basis van voorspellingsmodellen. Je kunt je bijvoorbeeld voorstellen dat het opladen van een elektrische auto op andere momenten kan, bijvoorbeeld wanneer er door zonnepanelen veel elektriciteit wordt geproduceerd, of ’s nachts, wanneer er weinig vraag is naar elektriciteit.
Ook is het de verwachting dat het kan helpen om de energierekening omlaag te krijgen, door het net coöperatief te gaan beheren met strandondernemers die aan willen sluiten op het net. Als coöperatie kun je namelijk ook op de energiemarkten gaan handelen namens je gebruikers met de beschikbare stroom en flexibiliteit. Daarnaast krijgen deze gebruikers daarmee ook meer zeggenschap over hun eigen energievoorziening.
Het programma dat Gemeente Den Haag en Stedin samen hebben opgetuigd bestaat uit 5 werkpakketten: Het eerste gaat om overzicht creëren, waarbij de samenwerking zelf en het oprichten van de energiecoöperatie centraal staan. Het tweede werkpakket gaat over monitoren, waarbij het aantal gebruikers wordt uitgebreid en de data infrastructuur goed wordt ingericht. Het derde pakket gaat over voorspellen, waarbij via algoritmes een verwachting gemodelleerd gaat worden van wat het net in de toekomst gaat doen. Het vierde pakket gaat over sturen, waarbij de inzichten uit de voorspelling worden ingezet om assets te controleren. Het laatste werkpakket gaat over autonome operatie, waarbij de handen van de knoppen gaan en het netwerk zichzelf optimaliseert en problemen signaleert die ontstaan binnen het elektriciteitsnet. Er is een stuurgroep gevormd om de voortgang op de werkpakketten te delen, waar naast de innovatie afdelingen van Stedin en Den Haag, ook de energietransitie afdeling in deelneemt.
Om deze werkpakketten volledig uit te kunnen voeren is wel nog extra financiering nodig. Daarvoor loopt er op dit moment ook een gezamenlijke subsidieaanvraag. Daarover hopelijk in de toekomst meer.