Introductie Use Case
Gemeente Den Haag staat voor de opgave om in 2030 klimaatneutraal te zijn, welke in de ambitie van de EU Missie rondom de 100 klimaatneutrale en slimme steden is vastgelegd. De ontwikkelingen daarvoor zijn in volle gang.
Het aandeel lokaal opgewekte duurzame energie neemt in rap tempo toe. Dit leidt echter tot nieuwe problemen, omdat het elektriciteitsnet niet is gebouwd op lokale opwek. De elektriciteitslijnen kunnen de grote hoeveelheid energie namelijk niet transporteren, wat er op dit moment op veel plekken in Nederland toe leidt dat er geen nieuwe aansluitingen meer op het net passen, wat de energietransitie in de weg zit.
Om te voorkomen dat we als samenleving alle straten open moeten gooien om dikkere kabels neer te leggen, wat ontzettend veel geld kost, zoeken we alternatieve oplossingen. Het toepassen van digitale innovatie voor het monitoren, voorspellen en sturen van energieopwek en verbruik kan helpen om de belasting op het netwerk te verminderen, zodat er meer ruimte ontstaan om duurzame opwek te installeren, meer lokaal gebruik van lokaal opgewekte energie kunnen realiseren en grote gevolgen van werkzaamheden aan het netwerk kunnen voorkomen.
Waarom de use case
Om de toekomst van energienetten te kunnen ontdekken, werken we in deze use case samen met Stedin, de netbeheerder in Den Haag, die de verantwoordelijkheid over het publieke netwerk draagt. Door de inspanningen van het Living Lab Scheveningen is er afscheiding van dit publieke net gemaakt, waardoor een privaat laagspanningsnetwerk met 1MW capaciteit in eigendom van de gemeente gerealiseerd is dat een experimenteerruimte geeft die doorgaans niet mogelijk is. We kunnen op dit netwerk nieuwe technologieën, protocollen en werkwijzen testen die afwijken van de standaard zoals Stedin die normaal gesproken hanteert. De eerste gebruikers zijn al aangesloten en bestaan uit gemeentelijke gebruikers. In de volgende fase is het de bedoeling dat we ook lokale ondernemers aansluiten, zoals strandpaviljoens en het beach stadium.
Verwachtingen/ Leerdoelen
Het belangrijkste leerdoel is ‘flexibiliteit’, zoals vastgesteld in de exploratie strategie Slimme Energie. Dat betekent aantonen dat met slimme energienetten de piekbelasting op het publieke net verminderd kan worden door energievraag in de tijd te verschuiven, met behulp van zogenaamde flexibele assets waar batterijen ook onder vallen. Dat zou aanleiding geven om netwerken in de toekomst anders te ontwerpen, met meer ruimte voor digitale technologieën voor energiemanagement. Een ander belangrijk leerdoel is ‘organisatie’. Door het oprichten van een lokale energiecoöperatie met de gebruikers van het net, welke verantwoordelijk voor het beheer gaat worden, geven we een nieuwe vorm aan het organiseren van de energiegemeenschap rondom het net. Hoe dat precies werkt, en welke lessen dat voor de toekomst brengt, zullen we met elkaar gaan uitvinden. Door als gemeente zelf mee te bouwen kunnen we beter begrijpen wat slimme energienetten kunnen bieden, zodat we beter beleid kunnen maken en onze rol als aandeelhouder van Stedin beter geïnformeerd kunnen invullen.
Hoe wordt de use case mogelijk gemaakt
Door de samenwerkingsovereenkomst met de netbeheerder Stedin, kunnen we het project zo inrichten dat de lessen op de juiste plek terecht komen. De gemeente is immers niet de aangewezen partij om deze activiteiten uit te voeren. Ook hebben we binnen het project een nauwe samenwerking met de afdeling Energietransitie. Vanwege de grote impact van de werkzaamheden die nodig zijn voor de energietransitie, zowel op leefbaarheid als financieel, is daarom de keuze om als gemeente mee te investeren in de innovatie. Ook worden er subsidiegelden ingezet. Deze worden gebruikt om fysieke uitbreidingen te doen, bijvoorbeeld stroomkabels en glasvezel voor connectiviteit. Daarnaast wordt er digitale infrastructuur gebouwd, zoals een energiemanagement platform en algoritmes voor voorspellingen. Als laatste besteden we middelen aan het beheren van het net, wat ook door marktpartijen wordt uitgevoerd. Hierdoor is het slimme strandnet een samenwerking van vele partijen en individuen, die allemaal het versnellen van de energietransitie als drijfveer hebben.
Meer informatie
Contactpersoon voor deze use case is: Bart van Velthoven (bart.vanvelthoven@denhaag.nl)
Stuur voor algemene informatie een e-mail naar Living Lab Scheveningen via smartthehague@denhaag.nl